Nhận định, soi kèo Sporting Lisbon vs Bologna, 3h00 ngày 30/1: Tự quyết số phận

Trang nghiên cứu vũ khí và các cuộc xung đột độc lập War Noir gần đây đã trích dẫn đoạn video do nhóm vũ trang Hezbollah đăng trên mạng xã hội X cho thấy, nhóm này đã phóng ATGM nhằm vào một công trình quân sự nằm trong căn cứ của Lực lượng phòng vệ Israel (IDF) nằm trên ngọn núi Meron. Trong quá trình bay tới mục tiêu, quả tên lửa trên không hề gặp cản trở nào.

Quả ATGM sau đó đã gây ra một vụ nổ lớn, khiến phần mái vòm của công trình trên bị thủng một lỗ lớn.

IDF trong một tuyên bố sau đó cho biết, mục tiêu bị Hezbollah tấn công là một công trình kiểm soát không lưu nằm trên núi Meron. Tuy nhiên, đòn tấn công của Hezbollah “không gây bất kỳ thương vong, cũng như không gây ảnh hưởng tới năng lực hoạt động của căn cứ trên”.

Theo các chuyên gia quân sự, loại vũ khí chống tăng có điều khiển (ATGM) được nhóm vũ trang Hezbollah sử dụng trong đoạn video trên là tên lửa Almas. Almas có ba phiên bản, trong đó phiên bản Almas 2 và Almas 3 có tầm bắn tối đa lần lượt là 8km và 10km.

13 năm trôi đi, nhà làm phim Canada không đạo diễn thêm bất kỳ dự án nào mà dành công sức nghiên cứu công nghệ và chuẩn bị kịch bản cho các phần kế tiếp. Avatar: The Way of Water (Avatar: Dòng chảy của nước) phát hành tháng 12 tới là bom tấn lớn nhất màn ảnh của năm 2022, được khán giả toàn cầu mong đợi. Ba tập phim tiếp theo cũng đã được lên kế hoạch sản xuất, dự kiến ra mắt lần lượt vào các năm 2024, 2026 và 2028 với chi phí khoảng 1 tỷ USD cho cả 4 phần.

Đội ngũ của James Cameron bắt tay vàoAvatar: Dòng chảy của nướctừ năm 2010, ngay sau khi phần 1 vươn lên trở thành phim ăn khách nhất mọi thời đại. Trong 3 năm, James Cameron gặp trắc trở trong khâu kịch bản. Nhiều ý tưởng được đưa ra và bị gạt bỏ không lâu sau đó. James Cameron cảm thấy chúng đều không đủ mới lạ, giàu ý nghĩa để tiếp nối thành công của phần cũ.  

Biên kịch Josh Friedman trở thành người cứu cánh của James Cameron trong giai đoạn khó khăn này. Hai người hợp tác viết tiếp câu chuyện của vùng đất Pandora trong suốt bốn năm từ 2013 đến 2017. Cùng nhau, họ liên tục mở rộng vũ trụ Avatar, sáng tạo ra nhiều vùng đất, nhân vật mới. Đây cũng là lúc James Cameron quyết định mở rộng bộ phim từ trilogy (3 tập) thành pentalogy (5 tập). Năm 2018, đạo diễn người Canada lần đầu hé lộ câu chuyện về bộ tộc Metkayina – những người chuyên sinh sống dưới nước – sẽ là trọng tâm phần hai.

Bộ phim nối tiếp câu chuyện của phần 1 năm 2009, kể về Jake Sully (Sam Worthington) và Neytiri (Zoe Saldaña) người Na'vi thuộc tộc Omaticaya. Họ nhận nuôi một con trai loài người và bắt đầu xây dựng gia đình với các con tại Pandora. Tuy nhiên, kẻ thù quay trở lại khiến những người Na'vi một lần nữa phải chiến đấu để bảo vệ quê hương.

Ý tưởng này mở ra một thách thức hoàn toàn mới với đoàn làm phim. Ở phần 1, James Cameron chinh phục khán giả qua những thước phim Jake Sully (Sam Worthington đóng) cùng Neytiri (Zoe Saldaña) bay lượn trên không trung, trên lưng những cá thể Ikran huyền bí. Phần 2, đạo diễn yêu cầu êkíp xây dựng một thế giới hoàn toàn mới dưới mặt biển xanh. Họ thiết kế một bể nước chứa 900.000 gallon làm trường quay cho các cảnh dưới nước. Các diễn viên phải học lặn để mặc các bộ đồ chuyên dụng, nhằm áp dụng công nghệ motion-capture, phục vụ khâu hậu kỳ, kỹ xảo. 

James Cameron muốn quay thật dưới nước thay vì dùng CGI, ông có thể ghi lại chính xác từng hành động và biểu cảm của diễn viên. "Có thể cách này sẽ giúp bộ phim đẹp hơn. Bạn muốn xem cảnh người dưới nước. Vì vậy, chúng tôi cần ghi hình đúng như thế. Đó không phải sự đột phá. Nếu muốn quay phim Viễn tây, bạn cần học cách cưỡi ngựa. Sam vốn là người mê lướt sóng.

Trong khi đó, Sigourney và Zoe cùng nhiều người khác không quá quen với môi trường biển. Vì vậy, tôi nói rõ ràng các yêu cầu và mời nhiều chuyên gia dạy họ cách nhịn thở", đạo diễn chia sẻ trên New York Times. Kate Winslet từng tiết lộ nhịn thở được 7 phút trong quá trình quay phim. Zoe Saldaña hay Sigourney Weaver cũng đạt thành tích hơn 6 phút dưới mặt nước. 

Song song với việc hoàn thiện kịch bản, quãng thời gian 13 năm cũng là lúc James Cameron nghiên cứu các công nghệ mới cho dự án. Êkíp sử dụng những công nghệ và máy quay tiên tiến như máy ảnh Sony Venice với độ phân giải 6K hay máy ảnh RX0 chống nước. Đạo diễn mất khoảng 3 năm thử nghiệm các phân đoạn và kỹ xảo motion-capture dưới nước. Các công đoạn hậu kỳ được thực hiện song song và liên tục cập nhật từ 2017 đến nay. Đa phần diễn viên chỉ tập trung tại New Zealand từ mùa xuân năm 2019 đến đầu năm 2020 cho khâu ghi hình trực tiếp. Đạo diễn cùng các biên tập dành năm 2021 cho khâu dựng phim và hậu kỳ.  

Avatar: Dòng chảy của nước sẽ ra mắt khán giả toàn cầu từ 16/12/2022. 

Quỳnh An

Trong chương trình giáo dục phổ thông mới, giáo dục vật lý được phân bố ở cả ba cấp học với các mức độ khác nhau, thông qua các môn học: Tự nhiên và Xã hội (lớp 1, lớp 2 và lớp 3); Khoa học (lớp 4 và lớp 5); Khoa học tự nhiên (Trung học cơ sở); Vật lý (trung học phổ thông).

Ở THPT, Vật lý là môn học thuộc nhóm môn Khoa học tự nhiên, được lựa chọn theo nguyện vọng của học sinh.

Ảnh minh họa: Thanh Hùng

Chương trình môn Vật lý mới giúp học sinh có được những kiến thức phổ thông cốt lõi về: các mô hình hệ vật lý; chất, năng lượng và sóng; lực và trường; vận dụng được một số kỹ năng tiến trình khoa học; bước đầu sử dụng được toán học, tin học làm ngôn ngữ, công cụ giải quyết vấn đề; vận dụng được một số tri thức vào thực tiễn, ứng xử được với thiên nhiên phù hợp với yêu cầu phát triển bền vững xã hội và bảo vệ môi trường; nhận biết đúng được một số năng lực, sở trường của bản thân và lựa chọn được một số ngành nghề liên quan đến lĩnh vực mà môn học đề cập.

Chương trình chú trọng vào bản chất, ý nghĩa vật lý của các đối tượng, đề cao tính thực tiễn; tránh khuynh hướng thiên về toán học; tạo điều kiện để giáo viên giúp học sinh phát triển tư duy khoa học dưới góc độ vật lý, khơi gợi sự ham thích ở học sinh, tăng cường khả năng vận dụng tri thức vào thực tiễn.

Các chủ đề được thiết kế, sắp xếp từ trực quan đến trừu tượng, từ đơn giản đến phức tạp, từ hệ được xem như một hạt đến nhiều hạt; bước đầu tiếp cận với một số nội dung hiện đại mang tính thiết thực, cốt lõi.

Ở cấp THPT, trên cơ sở nội dung nền tảng đã trang bị cho học sinh ở giai đoạn giáo dục cơ bản, chương trình môn Vật lý lựa chọn phát triển những vấn đề cốt lõi thiết thực nhất, đồng thời chú trọng đến những vấn đề mang tính ứng dụng cao là cơ sở của nhiều ngành kỹ thuật, khoa học và công nghệ.

Thí nghiệm, thực hành đóng vai trò đặc biệt quan trọng trong việc hình thành khái niệm, quy luật, định luật vật lý. Vì vậy, bên cạnh việc sử dụng các mô hình vật lý và toán học, chương trình chú trọng đến việc hình thành năng lực tìm tòi khám phá các thuộc tính của sự vật, hiện tượng vật lý thông qua các nội dung thí nghiệm, thực hành dưới các góc độ khác nhau.

Chương trình coi trọng việc rèn luyện cho học sinh kỹ năng vận dụng tri thức vật lý vào việc tìm hiểu và giải quyết ở mức độ nhất định một số vấn đề của thực tiễn, đáp ứng đòi hỏi của cuộc sống; vừa bảo đảm phát triển năng lực trên nền tảng những năng lực chung và năng lực tìm hiểu thế giới tự nhiên đã hình thành ở giai đoạn giáo dục cơ bản, vừa đáp ứng yêu cầu định hướng vào một số ngành nghề cụ thể.

Cùng với các nội dung giáo dục cốt lõi có thời lượng 70 tiết/ năm học, những học sinh có định hướng nghề nghiệp cần vận dụng nhiều tri thức vật lý được học thêm 35 tiết chuyên đề/ năm học. Trong các chuyên đề này; một số có tác dụng mở rộng, nâng cao kiến thức và năng lực đáp ứng yêu cầu phân hóa ở cấp THPT; một số nhằm tăng cường hoạt động thực hành, vận dụng thực tế, giúp học sinh phát triển tình yêu, sự say mê, ham thích tìm hiểu khoa học, định hướng nghề nghiệp.

Ảnh minh họa: Thanh Hùng.

Đề cao vai trò chủ thể học tập của học sinh

Chương trình được thiết kế nhằm tạo điều kiện cho giáo viên vận dụng các phương pháp giáo dục một cách linh hoạt, sáng tạo, phù hợp với mục tiêu, nội dung giáo dục, đối tượng học sinh và điều kiện cụ thể. Tùy theo yêu cầu cần đạt, có thể sử dụng một hoặc phối hợp nhiều phương pháp dạy học trong một chủ đề. Các phương pháp dạy học truyền thống (thuyết trình, đàm thoại...) được sử dụng theo hướng phát huy tính tích cực, chủ động của học sinh. Tăng cường sử dụng các phương pháp, hình thức tổ chức dạy học tiên tiến đề cao vai trò chủ thể học tập của học sinh như thảo luận, tranh luận, đóng vai, dự án, theo trạm, theo góc....

Các hình thức tổ chức dạy học được thực hiện đa dạng và linh hoạt; kết hợp các hình thức học cá nhân, học nhóm, học ở lớp, học theo dự án học tập, tự học,... Đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin và truyền thông trong dạy học vật lý.

Để thực hiện mục tiêu phát triển các năng lực thành phần của năng lực vật lý, chương trình tạo điều kiện để giáo viên có thể lựa chọn các phương pháp giáo dục phù hợp, có ưu thế đối với việc phát triển từng năng lực thành phần cụ thể.

Coi trọng đánh giá khả năng đề xuất và các kỹ năng thực hành vật lý

Trong nội dung, hình thức và phương pháp kiểm tra đánh giá theo định hướng phát triển năng lực học sinh, chương trình môn Vật lý tạo điều kiện để chú trọng tập trung đánh giá các thành phần của năng lực vật lý. Bên cạnh đánh giá kiến thức, coi trọng đánh giá khả năng đề xuất các phương án thí nghiệm và các kỹ năng thực hành vật lý. Chương trình quan tâm đến việc sử dụng cách đánh giá qua các sản phẩm thực hành của học sinh (ví dụ sản phẩm của các dự án học tập) cũng như các đánh giá mang tính tích hợp (ví dụ STEM).

Chương trình môn Vật lý có cấu trúc nội dung cũng như yêu cầu cần đạt về cơ bản là giống nhau cho tất cả các vùng, miền. Tuy vậy, trong quá trình thực hiện những kỹ năng cơ bản trong tìm tòi, khám phá đối tượng vật lý, giáo viên có thể chủ động tổ chức cho học sinh hoạt động trải nghiệm và thực hành một số nội dung mang sắc thái riêng của địa phương mình.

Đối với các vùng còn khó khăn, thiếu thốn về trang thiết bị học tập, có thể thực hiện một số yêu cầu cần đạt ở mức độ đơn giản hơn. Ví dụ, với yêu cầu cần đạt: “Mô tả được/ thực hiện được thí nghiệm minh họa hiện tượng cảm ứng điện từ”, các trường không đủ điều kiện trang thiết bị học tập có thế chỉ thực hiện việc mô tả mà không tiến hành thí nghiệm minh họa. Tuy nhiên, để bảo đảm mặt bằng chung, chương trình cũng chỉ đưa ra một cách hạn chế các yêu cầu cần đạt có hai mức như vậy.

Việc hình thành khái niệm, quy luật, định luật vật lý không thể thiếu các thí nghiệm, thực hành. Một phần không nhỏ năng lực vật lý của học sinh được hình thành thông qua các nội dung thí nghiệm, thực hành. Do đó, để đạt mục tiêu phát triển năng lực học sinh, chương trình sẽ đưa ra các yêu cầu tối thiểu về thiết bị thí nghiệm, thực hành. Ở những nơi có điều kiện, các địa phương, các cơ sở giáo dục có thể phát triển thêm các nội dung phù hợp.

Trên đây là những nét tóm lược về chương trình môn Vật lý. Dự thảo chương trình môn học này sẽ được Bộ GD-ĐT giới thiệu trong tháng 1 để nhận các ý kiến đóng góp.

Thanh Hùng

Những thay đổi của môn Toán ở chương trình phổ thông mới

Nội dung chương trình môn Toán ở chương trình phổ thông mới sẽ tinh giản nhiều so với chương trình hiện hành, chú trọng tính ứng dụng thiết thực, gắn kết với đời sống thực tế.